Kitap İncelemesi | Tutunamayanlar
Oğuz Atay, 12 Ekim 1934’te Kastamonu’nun İnebolu ilçesinde doğdu. Babası ağır ceza hâkimi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) 6. ve 7. dönem Sinop ve 8. dönem Kastamonu milletvekili Cemil Atay’dı. İlk ve orta öğrenimini Ankara’da tamamlayan Atay, 1951 yılında şimdiki adıyla Ankara Koleji olan Ankara Maarif Koleji’nden, 1957 yılında ise İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’nden mezun oldu. Kadıköy vapur iskelesi inşaatında tamir ve kontrol memuru olarak görev aldım. Bu görevinden istifa ettikten sonra İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi (şimdi Yıldız Teknik Üniversitesi) İnşaat Mühendisliği Bölümü’nde öğretim üyesi oldu. 1975 yılında doçent olan Atay’ın aynı zamanda Topografya adlı mesleki kitabı da bulunmaktadır. Çeşitli dergi ve gazetelerde yazıları ve röportajları yayımlandı. Oğuz Atay, 1971-72’de Tutunamayanlar’ın yayımlanmasıyla önemli bir tartışmanın odağı haline geldi. Bu romanıyla 1970 TRT Roman Ödülü’nü kazandı.
Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biri olan Tutunamayanlar, eleştirmen Berna Moran tarafından “hem söylenişiyle hem de anlatılışıyla bir isyan” olarak tanımlandı. Moran’a göre Tutunamayanlar’daki edebi yeterlilik, Türk romanını çağdaş roman anlayışına uygun hale getirmiş ve ona çok şey katmıştır.
Ülkemizin en değerli yazarlarından Oğuz Atay’ın yazıldığı dönemde büyük tartışmalara konu olan eseri Tutunamayanlar 1972 yılında yayımlandı. Eser, akışıyla döneme damgasını vurdu. -bilinç tekniği ile Türk edebiyatında yeni bir dönem başlamıştır. Pek çok eleştirmen Tutunamayanlar’ı Türkçe yazılmış en iyi eser olarak değerlendirdi.
Tutunamayanlar, Oğuz Atay adıyla özdeşleşmiş bir roman olup, büyük yazarımızın hayatından izler taşıması bakımından kısmen otobiyografik bir eser olarak da değerlendirilebilir. Roman, son derece üst düzey dili nedeniyle çevrilmesi en zor romanlar arasında yer almaktadır. Tutunamayanlar sadece birkaç dile çevrildi. “Het leven in stukken” başlığıyla Hollandacaya çevrilen eser, eserin Hollandaca çevirmenine ödül kazandırdı. Tutunamayanlar, intihar eden arkadaşının geçmişini araştıran Turgut Özben’in, arkadaşı Selim Işık’ın modern hayata neden “tutunamadığı”nı öğrenme çabasını anlatıyor. Turgut’un romanda karşılaştığı her kişi Selim Işık’ı tanıyan birisidir ve her biri Selim’in farklı yönlerini Turgut’a aktarır.